Kastracja – zalety, wady, czy i kiedy to zrobić?

W życiu każdego właściciela psa przychodzi moment, w którym musi zadecydować, czy kastrować. Pomimo, że zabieg wydaje się w dzisiejszych czasach rutynowym, to wielu właścicieli ma trudność z podjęciem decyzji. W sumie nic dziwnego, bo skutki są różne.

Kastracja czy sterylizacja?

Oba zabiegi dotyczą obu płci i są zabiegami przeprowadzanymi na układzie rozrodczym w znieczuleniu ogólnym.

Celem sterylizacji jest uniemożliwienie rozmnażania. U samic polega na podwiązaniu lub przecięciu jajowodów, bez ich usuwania. Macica zostaje. U samców podwiązuje się lub przecina nasieniowodów. Jądra także nie są usuwane. Psy stają się bezpłodne, ale nadal produkują hormony, więc nie zapobiega popędowi płciowemu. 
Kastracja to zabieg szerszy od sterylizacji, który powoduje nieodwracalną bezpłodność i hamuje popęd płciowy. Usuwa się  gruczoły płciowe – gonady przez co zwierzęta nie będą mogły się rozmnażać i wytwarzać komórek rozrodczych – gamet. U suk zostaje usunięta macica i jajowody, a u samców – najądrze i jądra.

Zalety zdrowotne kastracji:

• brak ryzyka nowotworu jąder u psów
• o 90% zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworów sutka u suk, pod warunkiem, że zabieg zostanie wykonany przed drugą cieczką (nowsze badania kwestionują te dane)
• wyklucza zagrożenie ropomaciczem (nie ma macicy)
• zmniejsza ryzyko przetok okołoodbytniczych,
• brak możliwości rozwoju nowotworów narządów rodnych,
• zmniejsza ryzyko schorzeń prostaty.

Wady zdrowotne kastracji:

• zwiększa ryzyko wystąpienia innych rodzajów nowotworów
• zwiększa ryzyko naczyniakomięsaka śledziony i serca,
• zwiększa ryzyko zakażeń dróg moczowych i nietrzymania moczu,
• zwiększa tendencję do nadwagi i otyłości poprzez spowolnienie metabolizmu,
• zwiększa ryzyko zapaleń pochwy, zwłaszcza u suk kastrowanych przed osiągnięciem dojrzałości płciowej,
• zwiększa ryzyko zaburzeń wzrostu i schorzeń układu kostnego – zwłaszcza u psów i suk (zwłaszcza dużych ras) kastrowanych przed zakończeniem wzrostu,
• zwiększa się ryzyko niedoczynności tarczycy.

Jak się zachowuje wykastrowany zwierz?

Oczywistością jest, że wykastrowany pies jest niezainteresowany miłością fizyczną. Kończy się uciekanie z powodu niedalekiej obecności potencjalnego partnera seksualnego. Zdarza się również, że z powodu obniżonego poziomu testosteronu, psy stają się mniej agresywne. Należy jednak pamiętać, że agresja najczęściej nie ma podstaw w hormonach, a w problemach behawioralnych.

Po kastracji, pies może stać się odrobinę ospały. Wynagradza to możliwość większego skupienia się na pracy z człowiekiem. Wykastrowany piesek mniej interesuje się otoczeniem i innymi psami, dzięki czemu chętniej wykonuje polecenia – łatwiej go ujarzmić.

Wykastrowany samiec może mieć mniejszą tendencję do znaczenia terytorium – obsikiwania wszystkiego oraz kopulowania z meblami i nogami domowników. U suczek zanika możliwość ciąży urojonej.
Z powodu zmiany zapachu inne psy mogą trochę inaczej reagować na wykastrowanego Fafika. Trudno przewidzieć takie zachowania, ale można zaobserwować, że psy wyczuwają psiego kastrata.

Minusy związane z zachowaniem – agresja?

Na zachowanie psa wpływ mają:

• Geny (wiemy, że skłonności lękowe mogą być dziedziczone)
• Socjalizacja w hodowli i w nowym domu
• Wiek, w jakim pies zostanie poddany zabiegowi
• Indywidualne predyspozycje do radzenia sobie ze stresem
• Zaspokojenie potrzeb
• Bogate środowisko społeczne.

Zachowania agresywne w absolutnej większości, wynikają ze strachu. Strach bierze się z niepewności. 

Samce:

• Testosteron to hormon płciowy u samców psów, który między innymi odpowiada za poczucie pewności siebie. 
• Kastracja – obniżenie testosterony – obniżenie pewności siebie.  

Suki:

• Obniża się poziom estrogenów, natomiast poziom testosteronu pozostaje taki sam.
• Im wyższy poziom testosteronu w stosunku do estrogenów, tym większa tendencja do zachowań rywalizacyjnych, ale mniejsza tendencja do strachu. Może zmniejszyć się strach, ale zwiększyć ilość zachowań agresywnych związanych z rywalizacją. 

Bardzo istotny moment kastracji suki – anestrus (okres spokoju hormonalnego). Kastracja w fazie diestrus (przygotowania do ciąży – możliwa agresja, wynikająca z ciąży urojonej.

Plusy

Samce

• ogranicza znaczenie moczem, 
• włóczęgostwo powodowane zapachem suki w rui, 
• ucieczki
• poprawia skupienie i koncentrację psa
• zabezpiecza przed pojawieniem się frustracji (i możliwej agresji) związanej z niemożnością realizacji potrzeby seksualnej 

Suki

• zmniejszenie  zachowań depresyjnych, rywalizacyjnych z innymi sukami
• mniejsza pobudliwość, emocjonalność. 
• bardzo ważny jest moment kastracji suki! (faza anestrus

Inne opcje

Inną opcją jest sterylizacja, czyli przecięcie lub podwiązanie nasieniowodów u psa, a jajowodów u suki. Po takim zabiegu pies również jest bezpłodny.

Różnice:

• wysterylizowana suka nadal ma cieczkę i jej organizm wytwarza hormony płciowe
• wysterylizowany pies ma jądra, produkuje testosteron, popęd płciowy pozostaje.

W przypadku suk można także zastosować antykoncepcję w postaci tabletek lub zastrzyków. Opcją są też zastrzyki hormonalne, które podawane co pół roku, hamują pojawienie się cieczki. Niestety są to metody mocno ingerujące w układ hormonalny suczki i mające wiele skutków ubocznych.

Istnieje możliwość wszczepienia psom implantu, który czasowo blokuje produkcję testosteronu. Dzięki temu piesek jest bezpłodny około 6 do 12 miesięcy.

Jest za dużo piesków.

Niestety muszę to wyznać – piesków jest za dużo, a kochających, odpowiedzialnych rodziców za mało. Z tego powodu nadmierne i niekontrolowane rozmnażanie Fąfelków, jest wysoce nieetyczne. Później takie Fąfelki juniory biegają po świecie samopas i trafiają do schronisk, albo w jeszcze gorsze miejsca. Kończą często usypiane.

Żeby nie dokładać do tej brzydkiej sytuacji swojej cegiełki, kastrujemy swoje zwierzęta lub pilnujemy, coby nie mnożyły się z własnej inicjatywy.
Szczeniaczki są słodkie, ale później możesz mieć spory problem, żeby znaleźć im kochający dom. Bądź odpowiedzialna i wesoła!

Niezależnie jaką podejmiesz decyzję odnośnie kastracji swojego zwierza, zawsze wybierz zaufanego weta i wypytaj go ile się da przed zabiegiem.
Zdrowia kochana!